ગાલિબ સાહેબનું નામ પડે એટલે ગઝલ તરત યાદ આવે .ગાલિબની ગઝલોમાં દર્દનું જે ઊંડાણ છે અને જે અંદાઝ છે એ ફિલ કરવા માટે એકાંત જોઈએ .મિજાજ જોઈએ .ગાલિબના શેર સમજવા માટે સજ્જતા જોઈએ .ગાલિબ સાહેબ પોતે ખુબ જ બેહાલ જિંદગી જીવ્યા હતા .ખાનાબદોશ જિંદગીનું પ્રતિબિંબ એમની ગઝલમાં આબેહૂબ પડેછે .ગાલિબનો આ શેર સાંભળો :

उगा है घरमे हर सू सब्ज़ा ,वीरानी तमाशा कर …

લાગણી નાં નિર્ણયો ,

નિશ્ચિંત અને દુર્વાનો રોજનો રાતે બાલ્કનીમાં બેસી કોફી પીવાનો નિયમ .સુખી દામ્પત્યનાં ૩2 વરસઅને ધીરે ધીરે સેટલ થઇ રહેલા ૨ દીકરાઓ સાથે નાનકડા બંગલામાં રહે .દુર્વાકહે,

' હવે દોડાદોડ કરવા કરતા રીટાયર થઇ આરામ કર .'

નિશ્ચિત કહે,' નેક્સ્ટ યર વિચારીલઉ .આ વરસે તો આપણું ભારતયાત્રા ફરવાનું પ્લાનીંગ થઇ ગયું છે અને એડવાન્સ પૈસા પણ ભરી દીધા છે .અને ગામનું ઘર સેલ થયું છે તે મારો વર્ષોનો એક શોખ છે નાની આયુર્વેદિક સ્કુલ શરુ કરવાનો છે અમારા ગામમાં તો એવી કોઈ સગવડ નથી.'…

ધર્મ આજે કેવો ખવાઈ ગયો છે અને કેવી રીતે મનુષ્ય સ્વાર્થી થઇ ગયો છે. ધર્મ ઈશ્વરની પ્રાપ્તિ માટે નહિ પણ સ્વાર્થના હથિયાર તરીકે વપરાય છે. અલકાયદાના આતંકવાદીઓથી લઈને એવેરેજ માણસ સુધી બધાય સ્વાર્થ ખાતર ધર્મમાં માન્યતા રાખે છે. મંદિરના પગથિયા ઘસતા આજના માણસને ડીલ કરતા ઘણું સારું આવડે છે. ભગવાન મારું આટલું પાર પાડજો હું આવી બાધા રાખીશ,આવા વ્રત કરીશ, તેવું દાન ચડાવીશ..! સિરયસલી આવી…

છો દિનભર તું પરિવાર-સમાજ-કુટુંબ બધાની છે,

રજાઈ તળે રાત્રે બંધ ઓરડામાં તું મારા એકલાની છે...

કાલે હજુ મળ્યા તમને, તોયે લાગે છે જમાનો થયો,…

 જ્યોર્જ માર્ટિન નામના લેખક કહે છે કે ઉનાળાની મૈત્રી ઓગળી જાયછે પણ શિયાળામાં જે મૈત્રી બંધાય છે તે કાયમ ની હોય છે. winter friends are friends forever.” શિયાળાની ખરી મજા મુંબઈમાં આવતી નથી. ગુજરાત અને સૌરાષ્ટ્રમાં ચણિયા બોર જેવી ઠંડીને ચગળવાનો આનદ કવિતાના આનંદ જેટલો જ પવિત્ર છે.રાત લાંબી થઇ જાય છે.પતિ અને પત્નીને પ્રેમ કરવા માટે લાંબી રાત મળે…

            ….. તો કહેવાય નહી.

આજ કલમ  કંઇક ધખધખતું લખવા મથે છે,

લાગણી ધગીને લાવા થાય તો કહેવાય નહી.

 કંપારી આ.  કલમની છે કે હાથની, ખબર નથી,

મંહી હળાહળ વલોવાતું હોય તો કહેવાય નહી.

કાષ્ઠ-હૃદયનું વલોણું લાવ  જરી ફેરવી જોઉં,

સાચ-જુઠ અલગ પડી જાય તો કહેવાય નહી.

આમ તો જિંદગીનો દરિયો સાવ ખારો જ લાગે છે,

તળિયે ક્યાંક શબ્દો પડ્યા હોય તો કહેવાય નહી.

જમાનાની દુર્દશા…

મારી પૌત્રી હ્રીદાને પાણી બહુ વહાલું છે એને જોઇને હું યે પાણી પાણી થઇ જાઉછું .થોડા દિવસ પહેલા હ્રીદાએ મને પૂછ્યું : " દાદા ,આપ પાની પર કવિતા લિખો .લો યે નોટબૂક અને કલર પેન " નવરાત્રીમાં મારી દીકરી રચનાએ પણ મને સવાલ કર્યો હતો : " પપ્પા તમે કવિતા કેમ નથી લખતા " હું મૂંઝાયો .દીકરીઓ બહુ અઘરી ડીમાન્ડ કરતી હોય છે દિવાળીની સાફ સફાઈમાં મારી…

વહેલી સવારની કોફી પીતા પીતા વિખ્યાત અમેરિકન કવિયત્રી માયા એન્જેલો યાદ આવી ગઈ છે. 4 એપ્રિલ 1928ના દિવસે જન્મેલી આ કવિયત્રી આફ્રિકન મૂળની અમેરિકન છે. માયા એન્જેલોએ આત્મકથારૂપે ખૂબ લખ્યું છે. માયાની કવિતાઓમાં પણ એક ભયાનક ચીસ સતત તમને સંભળાયા કરે છે. માયા એન્જેલો એટલે અસ્તિત્વ ટકાવી રાખવાના સંઘર્ષની સાક્ષાત મૂર્તિ . એક સર્જક બનવા માટે માયાએ ખૂબ કિમત…

વાર્તા 

મારો દોસ્ત 

.......,

"એક એવી છે અસર આપની આંખમાં ,

તરસ્યાની તરસ છીપે આપની આંખમાં ."

ગઝલ નો છેલ્લો શેર વાંચ્યો અને તાળીઓ નાં ગડગડાટ વચ્ચે મીત્રાંગને બધાએ અભિનંદન આપ્યા . કોલેજનાં જુના મિત્રોએ મળી ઇન્વાઇટ કર્યો હતો. ખૂબ મોટા ગજાનાં શાયર તરીકે દેશ- વિદેશમાં નામનાં મેળવી હતી. પોતાના C .A નાં પ્રોફેશન સાથે પણ સાહિત્ય સાથેનો પ્રેમ અકબંધ હતો. આટલી ભીડ વચ્ચે સફળતાનાં આનંદ સાથે દિલમાં કંઈ આછું આછું ચમકતું હતું .અને કૈરવીને જોતાં એ ચમક…

What is sacred?

That can be understood only when there is complete freedom from fear,sorrow,and when there is sense of love and compassion with its own intelligence. And  when the mind is utterly still,then that sacred take place.

Do we able to attain that status of mind?

 



 













1 We, whose lungs fill with the sweetness of day.

 Who in May admire trees flowering Are better than those who perished.

  We, who taste of exotic dishes, And enjoy fully the delights of love, Are better than those who were buried.

  We, from the fiery furnaces, from behind barbed wires On which the winds…

બાય ધ વે , હમણા પાકિસ્તાનના બહુ મોટા ગજાના કવિ અફઝલ અહમદ ની એક સરસ કવિતા વાંચવામાં આવી .આ કવિતાની શીર્ષક " લાકડામાંથી બનેલા માણસો " છે લાકડું તો આપણે સહુએ જોયું છે પણ કવિની દ્રષ્ટી લાકડાને અનન્ય રીતે નિરખે છે .કવિએ આ કવિતામાં લાકડામાંથી બનેલા માણસોનો એક પ્રતિક તરીકે વિનિયોગ કર્યો છે કવિતા એન્જોય કરો .

"લાકડામાંથી બનેલા…

આજે વહેલી સવારે ઓ હેનરીની એક લઘુકથા વાંચવામાં આવી ગઈ. ગુજરાતી વાર્તા રસિકો માટે ઓ હેનરીનું નામ બિલકુલ અજાણ્યું નથી. ટૂંકી વાર્તાના તેઓ બાદશાહ ગણાતા હતા. દરેક મનુષ્યને પોતાનું ભાવજગત હોય છે. સાહિત્ય વાંચનારને માટે આપણે "વાચક " શબ્દ નથી પ્રયોજતા પણ "ભાવક " અથવા "સહૃદય " શબ્દ પ્રયોજીએ છીએ ઓ"હેનરીનો જીવનકાળ 1862 થી 1910 સુધી હતો. આ સર્જકનું મૂળનામ…