Facestorys.com
Made in India
કાવ્યવિશ્વ
ગુજરાતની નિશાળોમાં ચાલતા પાઠ્યપુસ્તકો વિષે આપણે બહુ વિચારતા નથી .કવિઓ માટે કદાચ પોતાની કવિતા પાઠ્યપુસ્તકમાં આવે એ બહુ પ્રતિષ્ઠાનો અવસર ગણાતો હશે મરાઠી ભાષાના વિખ્યાત વ્યંગકાર પુ .લ . દેશપાંડે સરકારી પાઠ્યપુસ્તકોની મશ્કરી કરતા કહેતા હતા " જે પાઠ્યપુસ્તકમાં સંત જ્ઞાનેશ્વરની કિમત દોઢ માર્કની હોય ત્યાં મારો ક્યાં ગજ વાગે ?" એની વે ,આપણા ગુજરાતના એક પાઠયપુસ્તકમાં હરિહર ભટ્ટની એક બહુ જાણીતી કવિતા છે ." એક જ દે ચિનગારી " . કવિતા બહુ સારી છે પણ નવી પેઢીના વિદ્યાર્થીઓ આ કવિતાનું પોતાની દ્રષ્ટીએ મૂલ્યાંકન કરતા કહે છે : " કવિ લખેછે કે " ચાંદો સળગ્યો , સૂરજ સળગ્યો , સળગી આભઅટારી " સાહેબ, ચાંદો નથી સળગ્યો . ચાંદો જો સળગતો હોત તો નીલ આર્મસ્ટ્રોંગ સલામત પાછા કેમ આવ્યા ? બીજું સાહેબ, આ કવિતામાં કવિ ફરિયાદ કરેછે કે " નાં સળગી એક સગડી મારી .વાત વિપતની ભરી "સર , સગડી એટલે શું ?અમે " સગડી" જોઈ જ નથી . કવિ પાસે માચીસ નથી? " પાઠ્યપુસ્તકની કવિતા સામે નવી પેઢીનો આવો પ્રતિભાવ છે .આપણા કરતા નવીપેઢીના વિદ્યાર્થીઓ ખૂબ હોશિયાર છે એ સત્ય વડીલો સ્વીકારવા તૈયાર થતા નથી એ હકીકત છે .દવાઓની જેમ કેટલીક કવિતાઓને પણ એક્સપાયરી ડેટ આવતી હોય છે .મારે અહીં વિખ્યાત સર્જક ગુલઝારની વાત કરવી છે .ગુલઝારે એની દીકરી માટે પોતે જ એક પાઠ્યપુસ્તક તૈયાર કર્યું હતું . " કિતાબ" નામે એક ફિલ્મ પણ બનાવી હતી એ બહુ જાણીતી વાત છે .હમણાં હું મરાઠીભાષાનું દસમાં ધોરણનું પાઠ્યપુસ્તક વાંચતો હતો એમાં ગુલઝારે " ફેમિલી ટ્રી " શીર્ષક નીચે સુંદર પાઠ લખ્યો છે .મને આશ્ચર્ય એ વાતનું થયું કે મરાઠીઓ પોતાની ભાષા વિષે ખૂબ જ સંવેદનશીલ છે છતાં ગુલઝાર જેવા બીજી ભાષાના સર્જકને પાઠ્યપુસ્તકમાં સ્થાન આપેછે એ મરાઠીઓનું ખુલ્લાપણું દર્શાવે છે .હવે ગુલઝારનાં જ શબ્દોમાં તમે આ " ફેમિલી ટ્રી " પાઠના કેટલાક અંશો એન્જોય કરો ......
Comment
-
Comment by VIRAL K BRAHMBHATT on April 11, 2013 at 11:00pm
-
સોરી સર,પણ નવા સિલેબસમાં આવેલી ગુજરાતીની પુસ્તોકો ખરેખર વર્થ રીડીંગ છે,મેં પાંચ વર્ષ પહેલા 10th પાસ કર્યું છે।આજે મને સાહિત્ય માં જે કઈ રસ કે સમજ છે તે આજ બુક્સ ને આભારી છે. still there is always a space for openness.
-
Comment by alpesh vaghela on April 10, 2013 at 9:25am
-
કોઈપણ કવિતાના દોઢમાર્ક્માસ્તર આપશે પજો તે કવિતાથી વિદ્યાર્થીનું જીવનવી દિશા પર ચાલવા લાગે તો તે કાવ્યની કિંમત કોઈ આંકી શકે ખરા ?
-
-
કોઈપણ કવિતાના દોઢમાર્ક્માસ્તર આપશે પજો તે કવિતાથી વિદ્યાર્થીનું જીવનવી દિશા પર ચાલવા લાગે તો તે કાવ્યની કિંમત કોઈ આંકી શકે ખરા ?
Blog Posts
परिक्षा
Posted by Hemshila maheshwari on March 10, 2024 at 5:19pm 0 Comments 0 Likes
अग्नि ना सही
अंदेशे कर देते है आज की सीता को भस्मीभूत !
रिश्तों की प्रत्यंचा पर सदा संधान लिए रहेता है वह तीर जो स्त्री को उसकी मुस्कुराहट, चूलबलेपन ओर सबसे हिलमिल रहेने की काबिलियत पर गडा जाता है सीने मे !
परीक्षा महज एक निमित थी
सीता की घर वापसी की !
धरती की गोद सदैव तत्पर थी सीताके दुलार करने को!
अब की कुछ सीता तरसती है माँ की गोद !
मायके की अपनी ख्वाहिशो पर खरी उतरते भूल जाती है, देर-सवेर उस… Continue
ग़ज़ल
Posted by Hemshila maheshwari on March 10, 2024 at 5:18pm 0 Comments 0 Likes
कभी कभी की उदासी भली लगी ऐसी कि हम दीवाने मुसलसल उदास रहने लगे
अज़ीम लोग थे टूटे तो इक वक़ार के साथ किसी से कुछ न कहा बस उदास रहने लगे
तुझे हमारा तबस्सुम उदास करता था तेरी ख़ुशी के लिए हम उदास रहने लगे
उदासी एक इबादत है इश्क़ मज़हब की वो कामयाब हुए जो उदास रहने लगे
Evergreen love
Posted by Hemshila maheshwari on September 12, 2023 at 10:31am 0 Comments 1 Like
અધૂરા રહી ગયેલા અરમાન
આજે પણ
આંટાફેરા મારતા હોય છે ,
જાડા ચશ્મા ને પાકેલા મોતિયાના
ભેજ વચ્ચે....
યથાવત હોય છે
જીવનનો લલચામણો સ્વાદ ,
બોખા દાંત ને લપલપતી
જીભ વચ્ચે
વીતી ગયો જે સમય
આવશે જરુર પાછો.
આશ્વાસનના વળાંકે
મીટ માંડી રાખે છે,
ઉંમરલાયક નાદાન મન
વળેલી કેડ ને કપાળે સળ
છતાંય
વધે ઘટે છે હૈયાની ધડક
એના આવવાના અણસારે.....
આંગણે અવસરનો માહોલ રચી
મૌન… Continue
जिन्दा हों तो जिंदगी कि मिसाल बनो
Posted by Pooja Yadav shawak on July 31, 2021 at 10:01am 0 Comments 1 Like
झूठ का साथी नहीं सच का सवाल बनो
यूँ तो जलती है माचिस कि तीलियाँ भी
बात तो तब है जब धहकती मशाल बनो
रोक लो तूफानों को यूँ बांहो में भींचकर
जला दो गम का लम्हा दिलों से खींचकर
कदम दर कदम और भी ऊँची उड़ान भरो
जिन्दा हों तो जिंदगी कि मिसाल बनो
झूठ का साथी नहीं सच का सवाल बनो
यूँ तो अक्सर बातें तुझ पर बनती रहेंगी
तोहमते तो फूल बनकर बरसा ही करेंगी
एक एक तंज पिरोकर जीत का हार करो
जिन्दा हों तो जिंदगी… Continue
प्यार को प्यार ही रहने दो ना ...
Posted by Jasmine Singh on July 15, 2021 at 6:25pm 0 Comments 1 Like
No more pink
Posted by Pooja Yadav shawak on July 6, 2021 at 12:15pm 1 Comment 2 Likes
क्या रंग किसी का व्यक्तित्व परिभाषित कर सकता है नीला है तो लड़का गुलाबी है तो लड़की का रंग सुनने में कुछ अलग सा लगता है हमारे कानो को लड़कियों के सम्बोधन में अक्सर सुनने की आदत है.लम्बे बालों वाली लड़की साड़ी वाली लड़की तीख़े नयन वाली लड़की कोमल सी लड़की गोरी इत्यादि इत्यादि
कियों जन्म के बाद जब जीवन एक कोरे कागज़ की तरह होता हो चाहे बालक हो बालिका हो उनको खिलौनो तक में श्रेणी में बाँट दिया जता है लड़का है तो कार से गन से खेलेगा लड़की है तो गुड़िया ला दो बड़ी हुई तो डांस सिखा दो जैसे… Continue
यूँ ही मिल जाती जिंदगी तो क्या बात थी
Posted by Pooja Yadav shawak on June 25, 2021 at 10:04pm 0 Comments 3 Likes
मुश्किलों ने तुझे पाने के काबिल बना दिया
न रुलाती तू मुझे अगर दर्द मे डुबो डुबो कर
फिर खुशियों की मेरे आगे क्या औकात थी
तूने थपकियों से नहीं थपेड़ो से सहलाया है
खींचकर आसमान मुझे ज़मीन से मिलाया है
मेरी चादर से लम्बे तूने मुझे पैर तो दें डाले
चादर को पैरों तक पहुंचाया ये बड़ी बात की
यूँ ही मिल जाती जिंदगी तो क्या बात थी
मुश्किलों ने तुझे पाने के काबिल बना दिया
Pooja yadav shawak
वो जो हँसते हुए दिखते है न लोग अक्सर वो कुछ तन्हा से होते है पराये अहसासों को लफ़्ज देतें है खुद के दर्द पर खामोश रहते है जो पोछतें दूसरे के आँसू अक्सर खुद अँधेरे में तकिये को भिगोते है वो जो हँसते…
Posted by Pooja Yadav shawak on March 24, 2021 at 1:54pm 1 Comment 1 Like
वो जो हँसते हुए दिखते है न लोग
अक्सर वो कुछ तन्हा से होते है
पराये अहसासों को लफ़्ज देतें है
खुद के दर्द पर खामोश रहते है
जो पोछतें दूसरे के आँसू अक्सर
खुद अँधेरे में तकिये को भिगोते है
वो जो हँसते हुए दिखते है लोग
अक्सर वो कुछ तन्हा से होते है
© 2024 Created by Facestorys.com Admin.
Powered by
Badges | Report an Issue | Privacy Policy | Terms of Service
You need to be a member of Facestorys.com to add comments!
Join Facestorys.com