Facestorys.com
Made in India
SUMAN SHAH
મારા ગુરુ સુરેશ જોષીએ એમની સુખ્યાત પુસ્તિકા વિદ્યા વિનાશને માર્ગે-ના છેડે મહાભારત-ને યાદ કર્યું છે અને લખ્યું છે : મહાભારતના શાન્તિપર્વમાં કહ્યું છે કે જે પ્રજા જ્ઞાનથી વિમુખ થાય છે તેનો નાશ થાય છે. આપણો સમાજ એમાંથી બચે એ માટે વિદ્યાના ક્ષેત્રમાં પ્રચણ્ડ પુરુષાર્થ કરવાની જરૂર ઊભી થઇ છે.
આ વાત એમણે ૨૦૦૩-થી પણ પહેલાં ઉચ્ચારી હતી. એ વાતને દસકો વીતી ગયો છે અને એ દરમ્યાન ક્ષેત્ર એટલું બધું વણસી ચૂક્યું છે કે એ પુરુષાર્થને કેટલો તો પ્રચણ્ડ કલ્પવો તેની સમજ નથી પડતી. મારી લાગણી છે, મારું મન્તવ્ય છે, કે મારા સમાં દાઝીલાં આપણે સૌ સાહિત્યકારો અને અધ્યાપકો આજે વિદ્યાવિલાપને માર્ગે છીએ. વિદ્યાક્ષેત્રની પ્રવર્તમાન દુર્દશા વિશે વિલાપ કરી રહ્યાં છીએ.
વિલાપના વિષયો છે : સૅમિસ્ટર સિસ્ટમ. અભ્યાસક્રમો. અભ્યાસક્રમ-સંલગ્ન સાહિત્યના અધ્યયન-અધ્યાપનને માટેની સામગ્રીની અછત. વૈકલ્પિક પ્રશ્નોના ઝુકાવવાળી પરીક્ષાપદ્ધતિ. સાહિત્યના ઇતિહાસને વિશેનો અણગમો. એની સૂઝબૂઝ વગરનાં ફૅંકાફૅંક વિધાનોની બોલબાલા. સંશોધન વિશે અચરજ, કે એ શી બલા છે ? અસજ્જ પીઍચડી-પદવીધારીઓ. એ માટેના સ્કૅમ. યુજીસી-આધારિત કાર્યક્રમોમાં નાણાંની ઉચાપત. ગુણવત્તાની સરેઆમ મશ્કરી. સાહિત્યના કાર્યક્રમોનો ફુગાવો છતાં સર્વત્ર હાજરી પાંખી. પરિસંવાદોમાં નિષ્ણાતોની ખોટ. એમાં સગવડવાદ. વધતાં જતાં સામયિકો, ઑનલાઇન પણ, છતાં વધતો જતો અસંતોષ. વાચનને વિશે વધતી જતી ઉદાસીનતા. અઘરાં પણ અનિવાર્ય ગ્રન્થોનાં અવલોકનોની અછત. જોડણી અને લિપિની એકવાક્યતાને વિશેની ઉદાસીનતા. વિવેચન અને અવલોકનકામને ઊતરતાં ગણવાની દૂષિત માનસિકતા --તેની શી જરૂર છે –નામનું બીમાર મનોવલણ. સંસ્કૃત અને પશ્ચિમની સાહિત્યવિચારધારાઓ સાથે પૂરો થવા આવેલો વિચ્છેદ. માતૃભાષાને વિશેનો લગાવ, પ્રશ્નાર્થ હેઠળ. વગેરે વગેરે...
SUMAN SHAH
Comment
Blog Posts
परिक्षा
Posted by Hemshila maheshwari on March 10, 2024 at 5:19pm 0 Comments 0 Likes
अग्नि ना सही
अंदेशे कर देते है आज की सीता को भस्मीभूत !
रिश्तों की प्रत्यंचा पर सदा संधान लिए रहेता है वह तीर जो स्त्री को उसकी मुस्कुराहट, चूलबलेपन ओर सबसे हिलमिल रहेने की काबिलियत पर गडा जाता है सीने मे !
परीक्षा महज एक निमित थी
सीता की घर वापसी की !
धरती की गोद सदैव तत्पर थी सीताके दुलार करने को!
अब की कुछ सीता तरसती है माँ की गोद !
मायके की अपनी ख्वाहिशो पर खरी उतरते भूल जाती है, देर-सवेर उस… Continue
ग़ज़ल
Posted by Hemshila maheshwari on March 10, 2024 at 5:18pm 0 Comments 0 Likes
कभी कभी की उदासी भली लगी ऐसी कि हम दीवाने मुसलसल उदास रहने लगे
अज़ीम लोग थे टूटे तो इक वक़ार के साथ किसी से कुछ न कहा बस उदास रहने लगे
तुझे हमारा तबस्सुम उदास करता था तेरी ख़ुशी के लिए हम उदास रहने लगे
उदासी एक इबादत है इश्क़ मज़हब की वो कामयाब हुए जो उदास रहने लगे
Evergreen love
Posted by Hemshila maheshwari on September 12, 2023 at 10:31am 0 Comments 1 Like
અધૂરા રહી ગયેલા અરમાન
આજે પણ
આંટાફેરા મારતા હોય છે ,
જાડા ચશ્મા ને પાકેલા મોતિયાના
ભેજ વચ્ચે....
યથાવત હોય છે
જીવનનો લલચામણો સ્વાદ ,
બોખા દાંત ને લપલપતી
જીભ વચ્ચે
વીતી ગયો જે સમય
આવશે જરુર પાછો.
આશ્વાસનના વળાંકે
મીટ માંડી રાખે છે,
ઉંમરલાયક નાદાન મન
વળેલી કેડ ને કપાળે સળ
છતાંય
વધે ઘટે છે હૈયાની ધડક
એના આવવાના અણસારે.....
આંગણે અવસરનો માહોલ રચી
મૌન… Continue
जिन्दा हों तो जिंदगी कि मिसाल बनो
Posted by Pooja Yadav shawak on July 31, 2021 at 10:01am 0 Comments 1 Like
झूठ का साथी नहीं सच का सवाल बनो
यूँ तो जलती है माचिस कि तीलियाँ भी
बात तो तब है जब धहकती मशाल बनो
रोक लो तूफानों को यूँ बांहो में भींचकर
जला दो गम का लम्हा दिलों से खींचकर
कदम दर कदम और भी ऊँची उड़ान भरो
जिन्दा हों तो जिंदगी कि मिसाल बनो
झूठ का साथी नहीं सच का सवाल बनो
यूँ तो अक्सर बातें तुझ पर बनती रहेंगी
तोहमते तो फूल बनकर बरसा ही करेंगी
एक एक तंज पिरोकर जीत का हार करो
जिन्दा हों तो जिंदगी… Continue
प्यार को प्यार ही रहने दो ना ...
Posted by Jasmine Singh on July 15, 2021 at 6:25pm 0 Comments 1 Like
No more pink
Posted by Pooja Yadav shawak on July 6, 2021 at 12:15pm 1 Comment 2 Likes
क्या रंग किसी का व्यक्तित्व परिभाषित कर सकता है नीला है तो लड़का गुलाबी है तो लड़की का रंग सुनने में कुछ अलग सा लगता है हमारे कानो को लड़कियों के सम्बोधन में अक्सर सुनने की आदत है.लम्बे बालों वाली लड़की साड़ी वाली लड़की तीख़े नयन वाली लड़की कोमल सी लड़की गोरी इत्यादि इत्यादि
कियों जन्म के बाद जब जीवन एक कोरे कागज़ की तरह होता हो चाहे बालक हो बालिका हो उनको खिलौनो तक में श्रेणी में बाँट दिया जता है लड़का है तो कार से गन से खेलेगा लड़की है तो गुड़िया ला दो बड़ी हुई तो डांस सिखा दो जैसे… Continue
यूँ ही मिल जाती जिंदगी तो क्या बात थी
Posted by Pooja Yadav shawak on June 25, 2021 at 10:04pm 0 Comments 3 Likes
मुश्किलों ने तुझे पाने के काबिल बना दिया
न रुलाती तू मुझे अगर दर्द मे डुबो डुबो कर
फिर खुशियों की मेरे आगे क्या औकात थी
तूने थपकियों से नहीं थपेड़ो से सहलाया है
खींचकर आसमान मुझे ज़मीन से मिलाया है
मेरी चादर से लम्बे तूने मुझे पैर तो दें डाले
चादर को पैरों तक पहुंचाया ये बड़ी बात की
यूँ ही मिल जाती जिंदगी तो क्या बात थी
मुश्किलों ने तुझे पाने के काबिल बना दिया
Pooja yadav shawak
वो जो हँसते हुए दिखते है न लोग अक्सर वो कुछ तन्हा से होते है पराये अहसासों को लफ़्ज देतें है खुद के दर्द पर खामोश रहते है जो पोछतें दूसरे के आँसू अक्सर खुद अँधेरे में तकिये को भिगोते है वो जो हँसते…
Posted by Pooja Yadav shawak on March 24, 2021 at 1:54pm 1 Comment 1 Like
वो जो हँसते हुए दिखते है न लोग
अक्सर वो कुछ तन्हा से होते है
पराये अहसासों को लफ़्ज देतें है
खुद के दर्द पर खामोश रहते है
जो पोछतें दूसरे के आँसू अक्सर
खुद अँधेरे में तकिये को भिगोते है
वो जो हँसते हुए दिखते है लोग
अक्सर वो कुछ तन्हा से होते है
© 2024 Created by Facestorys.com Admin.
Powered by
Badges | Report an Issue | Privacy Policy | Terms of Service
You need to be a member of Facestorys.com to add comments!
Join Facestorys.com